Bir vaqtning o ' zida 2-turli diabet va saraton kasalligini davolash

Muallif: Ergashaka.

O ' zbekiston Respublikasi Sog ' liqni saqlash vazirligi: Ikkinchi turdagi diabet nima?

Endokrin tizimning buzilishi natijasida organizmda insulin ta'siriga sezgirlik pasayadi. Bu diabet deb ataladi. Bu kasallik 40 yoshdan oshgan odamlarda uchraydi. Ikkinchi turdagi diabet faqat hayot davomida rivojlanishi aniqlangan va unga genetik moyillik yo'q. Shifokorlar, shuningdek, kasallik og'ir vazn ko'rsatkichlari yuqori bo'lgan odamlarga xos ekanligini ta'kidlaydilar. Ikkinchi turdagi diabetda oshqozon osti bezlari ortiqcha miqdorda beta hujayralar ishlab chiqaradi. Bu esa hujayra resurslarini kamaytiradi. Natijada organizmda insulin ishlab chiqarish kamayadi. Vaqt o'tishi bilan uning ko'rsatkichlari keskin pasayib ketishi mumkin va doimiy muolijalar kerak bo'ladi.

2-tipdagi diabetni davolashning asosiy prinsiplari

Darhol shuni ta'kidlash kerakki, "qandli diabetni davolash mumkinmi?" degan savolga javob "yo'q" bo'ladi. Garchi kasallikni butunlay yo'q qilish mumkin bo'lmasa-da, bu hamma narsani tark etish kerak degani emas. Qandli diabetni davolash shakarni normal darajaga qaytarish uchun kompleks yechimlarni o'z ichiga oladi. Ikkinchi turdagi diabetni davolash uchun, avvalo, uning sababini aniqlash kerak. Aynan mana shu holatda asosiy sababga ko'p narsa bog'liq. Klassik davolanishdan tashqari, bemor zararli odatlardan voz kechishi, hayot tarzini faollashtirishi va ovqatlanish odatlarini qayta ko'rib chiqishi kerak bo'ladi. Davolanish yoshi va jinsidan qat'i nazar, bir xil yo'l tutadi. 2-tipdagi diabetni davolash kompleks va bir necha tomondan amalga oshirilishi kerak: Terapevtik davolash insulin ishlab chiqarishni ko'paytirishga yordam beradi, bu esa diabetni qoplashga yordam beradi. Insulin hujayralarida insulinga qarshilik darajasi pasayishi kerak. Shifokorlar qon lipidlari nisbatini normallashtirishga erishishlari kerak. Glyukozaning oshqozon qismidan qonga singib ketishi sekinlashishi kerak.

Qandli diabetni dori vositalari bilan davolash

Har bir holatda eng samarali dorilarni faqatgina shifokor tanlashi mumkin. Dori-darmonni tanlashda u diabetning og'irligiga, yoshiga, asoratlari va boshqa kasalliklarning mavjudligiga e'tibor beradi. Bugungi kunda 2-tipdagi qandli diabetni davolash uchun eng mashhur preparatlar guruhi quyidagilar hisoblanadi: Biguanidlar, mushaklar va jigar to'qimalarining insulinga sezgirligini oshirishi mumkin. Natijada, metabolizm yaxshilanadi va ortiqcha vazn kamayadi. Dipeptidilpeptidaza ingibitorlari oshqozon osti bezi hujayralarining insulinga javob berish qobiliyatini yaxshilashga yordam beradi. Sulfonilmochkavina preparatlari oshqozon osti bezidagi gormon sekresiyasini rag'batlantirish natijasida periferik to'qimalarning insulinga rezistentligini pasaytiradi. Alfa-glyukozidaza ingibitorlari oshqozon tomirlariga uglevodlarni singdirishning buzilishi natijasida giperglikemiyani pasaytiradi. Tiazolidindiyon hosilalari reseptorlarning faolligini oshirish orqali qondagi glyukoza darajasini pasaytirishga yordam beradi.

Bioresonans testi va mayatnik bilan yaxshilab tekshirilganda, agar medformin sizga mos kelsa, uning tarkibidagi diabetga qarshi dorilarni qabul qilsangiz, siz nafaqat 2 turdagi diabetni muvaffaqiyatli davolaysiz, balki hayotingizni ancha uzaytirasiz va aterosklerozdan butunlay xalos bo'lasiz, shuningdek, ko'plab saraton kasalliklarini shifolash imkoniyatiga ega bo'lasiz, na pichoq, na kimyoterapiya va boshqa davolash vositalari metformin kabi davolay olmaydi. Ayniqsa, ushbu ma'noda, yaxshi dori-darmonlar Panfor SR-1000 yoki 500 tabletkalari bo'lib, ular metformin gidroxlorid asosini o'z ichiga oladi, u butun kun davomida amal qiladi. Diabetga qarshi biguanidlarning hozirgi kunda tibbiyotda ishlatiladigan yagona vakili dimetilbiguanid yoki metformin hisoblanadi.

Qandli diabetni davolashdan tashqari, metformin tuxumdonning polikistosisini va jigarning alkogolsiz steatozi - yog’ bosishini davolashda qo'llaniladi. Ma'lum bo'lishicha, metformindan kamida 100 million kishi har kuni foydalanadi: (http://en.wikipedia.org/wiki/Metformin), bu esa uzoq vaqt davomida ushbu preparatni qabul qilgan bemorlarda jiddiy asoratlar yuzaga kelish xavfi yo'qligi haqidagi ma'lumotlarga asoslangan.

20-25 yil davomida klinikada biguanidlar derivati - fenetil (fenformin) va butil (buformin) qo'llanilgan, ammo ular bilan bog'liq sut kislota asidozi holatlari tufayli 1970-80-yillarda dunyoning deyarli barcha mamlakatlarida muomaladan chiqarilgan. Shuni aytib o'tish kerakki, bundan oldin fenformin diabetga chalingan bo'lmagan bemorlarda metabolik reabilitatsiya tizimida muammoga duch kelmasdan muvaffaqiyatli qo'llanilgan. Ma'lumot uchun shuni aytish joizki, fenformin kabi metforminni ham sog'lom odamlarga ertalab och holda berish qon glyukozasini pasaytirmaydi. Bu ba'zi tadqiqotchilarga ushbu dorilarni gipoglikemik vositalar emas, balki "shartli euglikemik" deb atashga imkon berdi, garchi ular ovqatdan keyingi giperglikemiyani cheklasalar ham.

Metforminga nisbatan zamonaviy "onkologiya rejalari" ning jiddiyligini 2009 yildan boshlab NCI (Betesda) shafeligida boshlangan bir qator klinik sinovlar ko'rsatadi. Ushbu tadqiqotlarni o'tkazishga kamida uchta asosiy holat yordam berdi: a) giperinsulinemiya va insulinga chidamlilikning onkologik bemorlarda prognozni yomonlashtirish bilan bog ' liqligi; b) insulin terapiyasi va sulfonilmochivina preparatlaridan foydalangan bemorlarga nisbatan metformin bilan davolangan diabetga chalingan bemorlarda saraton kasalligi ko'rsatkichlari pastligi to'g'risidagi ma'lumotlar; c) Biguanidlarning proliferatsiya va apoptoz bilan bog'liq hujayra jarayonlariga to'g'ridan-to'g'ri ta'sir ko'rsatishini va shu bilan o'simta o'sishiga "yo'l ochishini" aniqlash. Insulinemiya darajasining ahamiyatini himoya qilishda Kanadadali doctor Pamela Gudvin (P. Goodwin) boshchiligidagi tadqiqotchilar katta hissa qo'shgan. Toronto universitetining klinikasida ko'krak saratoni bo'yicha loyihalar rahbari sifatida, bu asrning birinchi o'n yilligi boshida, metabolik reabilitatsiya bo'yicha adabiyotlar bilan tanish bo'lmagan holda, Gudvin sut bezi saratoni (shakar kasalligi bo'lmagan bemorlarda) uchun yomon prognoz markeri sifatida giperinsulinemiyaning ahamiyati to'g'risida xulosaga keldi va ushbu parametrni, shu jumladan, metformin yordamida ta'sir ko'rsatadigan ob'ekt sifatida ko'rib chiqishni boshladi. Qon insulini darajasi va rakni davolash jarayoni o'rtasidagi bog'liqlik va shunga o'xshash amaliy tavsiyalar boshqa o'smani davolash joylarida ham topilgan. Xususan, endometriya saratonida metformin insulin qarshiligini kamaytiradigan dori sifatida tan olindi, tajribada yangi o'simtalar o'sishini kamaytiradi (garchi barcha modellarda bo'lmasa ham) va diabet bilan og'rigan bemorlarda saraton kasalligi hamda o'limni kamaytirish tendentsiyasini turli darajada namoyish etadi.

Shuni aytish joizki, qandli diabetning ko'payib borayotgani boshqa asosiy yuqumli bo'lmagan kasalliklar, shu jumladan, saraton kasalliklari ham ko'payib borayotgani va ko'payib borayotgani haqida tashvishga sabab bo'lmoqda, bu haqda Amerika diabet assotsiatsiyasi mutaxassislari tomonidan yaqinda tayyorlangan konsensus materiallar tasdiqlaydi. Qandli diabetni davolash usullari saraton kasalligi yoki o'limni qandaydir tarzda o'zgartiradimi, degan savolga nisbatan yaqinda o'rganish boshlandi. Metforminga e'tiborni ko'proq qaratish, to'plangan ma'lumotlarni barcha o'simtalar yoki alohida o'simtalar bo'yicha o'tkazilganligiga qarab tizimlashtirish imkonini beradi. Ommaviy tahlilda metformin bilan davolangan bemorlarda boshqa diabetga qarshi preparatlar bilan solishtirganda saraton kasalliklari yoki ulardan o'lim xavfi kamayganligi aniqlandi. Bundan tashqari, metformin qabul qilish muddati va qabul qilingan dori miqdori ko'paygani sayin ushbu ijobiy ta'sir ko'payganligi qayd etildi. Mahalliylashtirish prinsipi bo'yicha baholash natijalarning muayyan o'zgaruvchanligini (xususan, sut va prostata bezi saratoni bilan bog'liq) aniqlandi va ularning ko'proq doimiyligini (metforminni qabul qilishning ijobiy ta'siri), asosan, bu yo’g’on ichak saratoni va hepatoblastoma holatlarida qayd etdi. Nihoyat, taqqoslash odatda insulin va sulfonylmochevina derivatlari bilan bog'liq bo'lgani sababli, ushbu tahlil taqqoslanadigan antidiabetik preparatlarning ta'sir mexanizmlari va qo'llash nuqtalaridagi farqlarni hisobga olish kerakligini ta'kidlandi; masalan, metforin insulinning ba'zi ta'sirlarini cheklash qobiliyatiga ega, sulfonylmochevina preparatlari esa oxirgi sekretsiyani kuchaytiradi. Ehtimol, undan ham muhimrog'i shundaki, yaqinda in vitro tajribalarda aniqlanganidek, biguanidlar va xususan metforminning ta'siri faqatgina to'g'ridan-to'g'ri mexanizmga (insulinga qarshilik va giperinsulinemiyani tuzatish) bog'liq emas deyildi. Hujayra liniyasi va boshqa sharoitlarga qarab, ushbu dorilar mTOR tizimini bosimlash, hujayralarning ko'payishini cheklash, apoptozni rag'batlantirish va tomir hujayralariga ta'sir ko'rsatish orqali o'simta hujayralari sonini "to'g'ridan-to'g'ri" kamaytirishi mumkinligi aniqlandi. Bu bilan to'xtamasdan, faqat amaliy masalalarga qaytib, shuni ta'kidlashimiz mumkinki, metforminning ham to'g'ridan-to'g'ri, ham bilvosita ta'sirlarini amalga oshirish, ham shartli bo'lmagan, ham asosan onkogen-supresorning nishoni bo'lgan adenozinmonophosfatkinasa (AMPK) ishtirokidan kelib chiqadigan jarayonlarga asoslangan.

Yuqorida aytib o'tilganlarni va muammoning amaliy ahamiyatini hisobga olgan holda, metforminning ta'siri haqida ma'lum bo'lgan narsalarni tahlil qilish kerak. Profilaktika yo'nalishidagi ishlar orasida biguanidning tuxumdonlarning yuqorida aytib o'tilgan polikistozi, bachadon tanasi saratoni xavfi omili sifatida va atipik (bir martalik kuzatishlar) va endometriyning oddiy giperplaziyasida qo'llanilishi to'g'risidagi ma'lumotlar qayd etilishi kerak. Shuningdek , " so'zsiz o'tish " ga ham o'tish mumkin. Plotina va Milano tadqiqotlari, Italiyada ko'krak saratoni kasalligini oldini olish uchun 16 000 ayollarni jalb qilib metformin qo'llab amalga oshirilgan.

Hozirgi kunda mavjud bo'lgan antidiabetik biguanidlarni onkologik kasalliklarni davolashda qo'llash tajribasi (metabolik reabilitatsiya bo'yicha materiallar va yaqinda boshlangan klinik sinovlar to'g'risidagi ma'lumotlarni hisobga olmaganda, quyidagicha qisqa aytish mumkin: ko'pchilikka ma'lumki, sut bezi saratoni bilan og'rigan bemorlarda operatsiyadan oldingi kimyoterapiyaning samaradorligini retrospektiv baholaydigan tadqiqot sezilarli darajada taassurot qoldirdi. 3 yillik tekshirishni baholashda uning darajasi metforminli va metforminsiz hamda diabetsiz guruhlarida mos ravishda 81%; 78% va 86% bo'lgan va shuning uchun diabetning mavjudligi bu erda eng noqulay prognoz nuqtasi bo'lgan. Shunga qaramay, neoadjuvant kimyoterapiya natijasida to'liq morfologik javob (pCR) diabetga chalinmagan bemorlarning 16 foizida, metformin bilan davolangan diabetiklarda kuzatishlarning 24 foizida va biguanid qabul qilmagan diabetiklarda atigi 8 foizida aniqlandi (p 0,03); natijada, ko'p omilli tahlil ma'lumotlariga ko'ra, metforminni ishlatish pCR darajasining yuqori bo'lishining mustaqil bashoratchisi bo'ldi (OR 2,95). Metforminni diabetga chalingan bo'lmagan saraton kasalliklari bo'yicha kimyoterapiya qo'shimchasiga qo'llash amaliy qo'llanilmoqda. Xususan, METTEN Study nomli tasodifiy tadqiqotda (Catalan Institute of Oncology, Girona, Ispaniya) HER2+ ko'krak bezi saratoni bilan og'rigan bemorlar ikki guruhga bo'linadi. Bir guruhda 12 ta paklitaksel va 4 ta FEC sikli (5-fluorouracil, epirubizin va siklofosfamid) operatsiyadan oldin, ularga haftada bir marta trastuzumab/herceptin qo'shiladi. Biguanidning homila o'sishida gormon terapiyasi bilan kombinatsiyasi juda qiziqarli ko'rinadi, uning zarurligi uzoq vaqtdan beri ko'rsatib kelinmoqda va bu ham asta-sekin amalga oshmoqda. Birinchi o'rinda maqsadga muvofiqligi va natijalarni tezda hisobga olish imkoniyati tufayli operatsiyadan oldin bunday kombinatsiyadan foydalanish turadi. Bu nafaqat ko'krak saratonida, balki endometrial, prostata va qalqonsimon bez saratonida, shuningdek, deyarli barcha kasalliklarning rivojlanishida, shu jumladan gormonal terapiyaga qarshilik ko'rsatadigan kasalliklarda ham qo'llaniladi. Ushbu yondashuvni adjuvant davolash usuli sifatida qo'llash istagi, shubhasiz, biguanidlarni o'z-o'zidan ishlatishga asoslangan, allaqachon boshlangan tasodifiy klinik sinovlarning ijobiy natijalari bilan bog’liq. Ushbu dorilarni standart davolanishning turli bosqichlaridan o'tgan, metabolik sindromi belgilari va umumiy va yurak-qon tomir kasalliklari va o'limining boshqa belgilari bilan bog'liq bo'lgan saraton kasalligiga chalinganlarga qo'llash katta umid bag'ishlaydi. Metformin va ehtimol kelajakda fenforminni gormonal terapiya bilan birga qo'shish g'oyasi haqida gap ketganda, birinchi navbatda, " yovvoyi " , tamoksifenga chidamli va uzoq vaqt estrogensiz ko'krak bezi saratoni hujayralarida tamoksifen bilan kombinatsiyada va prostata bezi saratoni hujayralarida bikalutamid (kasodeks) bilan kombinatsiyada o'tkazilgan tadqiqotlarga murojaat qilish mumkin. Ikkala holatda ham, metformin va antihormonal vositalarning bunday kombinatsiyalarining qo'shimcha o'sishni ingibitorlik ta'siri aniqlandi, va prostata saratoni uchun bunday ta'sir ko'proq androgen retseptorlari mavjud bo'lgan hujayra chiziqlarida sezilarli bo’ldi. Bu borada e'tiborga loyiq bo'lgan narsa shundaki, bemorlarda sut bezi o'smasi tanasining retseptor fenotipi tahlil qilinganda, kasallik tashxisi qo'yilgunga qadar turli xil antidiabetik terapiya variantlariga, shu jumladan, biguanidlar qo'llanilishiga duchor bo'lgan bemorlarda, davolash turiga qarab ER+ o'smasi chastotalarida farqlar aniqlanmagan. Shu bilan birga, diabetni davolash uchun metformin qo'llangan bemorlarda, PR+ o'sish darajasi sulfonilmochevina (SM) yoki SM+insulin terapiyasi guruhlariga qaraganda aniq yuqori bo'lgan.